Het CPB publiceerde op 6 maart nieuwe ramingen voor de Nederlandse economie. De economie groeit, de cao-lonen stijgen en de arbeidsmarkt wordt krapper. Beleidsadviseur Laurens Harteveld van AWVN vertelt in deze vlog hoe je als werkgever het beste omgaat met deze economische omstandigheden.
Van de 464 cao’s die in 2017 expireerden, zijn er 331 cao-akkoorden tot stand gekomen. Het vernieuwingspercentage is daarmee 71 procent en dat is gelijk aan voorgaande jaren. Circa 3,5 miljoen werknemers kregen dit jaar een nieuwe cao. Dat betekent dat 80 procent van alle werknemers onder een lopende cao valt. Ondanks diverse acties in het land draaide in 2017 de cao-machine dus volop.
Dit cao-seizoen was vrij sterk gefocust op loon. Zeker rond de zomer nam de loondruk toe, onder andere vanwege de oproep van een aantal
instanties en prominenten om de lonen te laten stijgen. Dat zien we terug aan de maandelijkse contractloonstijgingen. Afspraken over duurzame inzetbaarheid en de flexibiliteit van werkgevers en werknemers zijn in 2017 ten opzichte van voorgaande jaren gelijk
gebleven of licht toegenomen. Deze onderwerpen blijven dus belangrijk op de arbeidsvoorwaardenagenda.
De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft de Tweede Kamer de rapportage ‘Cao-afspraken 2016’ over de inhoudelijke ontwikkelingen van cao’s toegestuurd.
Deze rapportage geeft een beeld van de stand van zaken van cao-afspraken op het gebied van contractloonontwikkeling, laagste loonschalen, afstand tot de arbeidsmarkt, bovenwettelijke aanvullingen bij ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid, normale arbeidsduur, systeem van salarisaanpassing, contracten voor bepaalde tijd, duurzame inzetbaarheid, de financiële positie van cao-fondsen en bevordering van (een bredere) inzetbaarheid. Het onderzoek is gebaseerd op een steekproef van 98 cao’s. Onder deze cao’s vallen circa 4,8 miljoen werknemers, dat is 87% van alle werknemers onder een cao.
Begin 2017 telde het ministerie 649 cao’s voor 5,55 miljoen werknemers.
Uit het voorwoord: ‘Aan de cao-tafels heeft het economisch herstel, gemiddeld gezien, blijkbaar ruimte gemaakt voor kort en bondig overleg. Dit jaar werden bijna 400 akkoorden afgesloten. Het cao-seizoen kan worden omschreven als rustig. Men koos vaker voor kleinere akkoorden met een lange looptijd die voornamelijk gericht zijn op de loonparagraaf. Dit is begrijpelijk na een jarenlange periode van soms moeizame aanpassingen om het hoofd boven water te kunnen houden. Tegelijkertijd blijft helaas een aantal uitdagingen dat op werkgevers afkomt daardoor nog een jaartje liggen.’
Jaarlijks presenteren werkgeversorganisaties AWVN, VNO-NCW en MKB-Nederland hun gezamenlijke arbeidsvoorwaardennota, waarin zij de aandachtspunten voor het arbeidsvoorwaardenoverleg vanuit werkgeversperspectief verwoorden.
‘Werkgevers willen dat het cao-overleg de komende jaren veel meer gaat over de kwaliteit van de beroepsbevolking en investeringen in zaken als opleiding en de arbeidsmarktwaarde van werkenden. Werkenden kunnen, nog veel meer dan nu het geval is, zelf de regie nemen over hun loopbaan. Een ‘loopbaan-apk’ voor werkenden kan helpen om periodiek vast te stellen hoe sterk de positie van een werkende is op de arbeidsmarkt en waar aandachtspunten liggen.
