AWVN: “Looneis FNV is achterhaald.”
17 september 2018De looneis die de FNV vandaag stelt, is bij voorbaat al achterhaald. De tijd dat een centrale looneis ook maar enige betekenis heeft aan de onderhandelingstafels, ligt ver achter ons.
De looneis die de FNV vandaag stelt, is bij voorbaat al achterhaald. De tijd dat een centrale looneis ook maar enige betekenis heeft aan de onderhandelingstafels, ligt ver achter ons.
FNV heeft drie speerpunten in haar arbeidsvoorwaardenbeleid van komend jaar (2018):
1) Meer loon: FNV zet komend cao-seizoen in op een minimale looneis van 3,5%. Mensen die weinig verdienen kunnen er zelfs tot 5% op vooruitgaan, doordat FNV tevens de eis stelt dat ieder minimaal €1.000 erbij moet krijgen per jaar.
2) Meer echte banen: FNV wil dat de cao de standaard is voor alle werknemers die in een organisatie werken en dat werkgevers investeren in mensen, ongeacht hun contractvorm.
3) Eerlijke verdeling van werk: Generatiepact.
Het beeld dat de cao-lonen het afgelopen decennium zijn achtergebleven, berust op een wijdverbreid misverstand, betoogt AWVN-beleidsadviseur Laurens Harteveld in een artikel in de ESB, het vakblad voor economen.
Niet de cao-lonen blijven achter, maar het FNV-ledenparlement heeft de looneisen te hoog vastgesteld.
Meer lezen:
– Korte vlog op youtube (2:26)
– ESB-artikel als pdf:
Mythe van achterblijvende cao-lonen (244 downloads)
– Telegraaf: https://www.telegraaf.nl/financieel/439342925/achterblijvende-loongroei-is-een-mythe
– AWVN-webpagina: https://www.awvn.nl/nieuws/in-de-media/achtergebleven-cao-lonen/
– ESB-webpagina: https://esb.nu/esb/20062310/het-is-een-mythe-dat-de-cao-lonen-achterblijven
De coronacrisis verlamde het cao-overleg en blokkeerde vernieuwing.
Verlamming is misschien wel het beste etiket dat op het cao-jaar 2020 is te plakken. Tot augustus was het buitengewoon stil aan de onderhandelingstafels. De eerste maanden van 2020 hing de verlamming vooral samen met de FNV-looneis van 5%. In de maanden daarna kwamen daar de onzekerheden die voortvloeien uit de coronacrisis bovenop. Pas in het laatste kwartaal diende zich een versnelling aan, in het bijzonder in de maanden november en december.
Uiteindelijk bedroeg het aantal afgesloten akkoorden in 2020 263 (1,7 miljoen werknemers). Dat zijn er weinig. Ter vergelijking: in de drie voorgaande cao-jaren werden er telkens meer dan 350 cao-akkoorden gesloten.
Het cao-jaar toont duidelijk twee gezichten. Tot de uitbraak van de coronacrisis schommelde de stijging van het initieel loon, zowel in de publieke- als marktsector, rond 3,0%. Nadat de coronacrisis zich had aangediend en voortduurde, tekende zich die dalende lijn in de gemiddelde contractloonstijging af. Het maandgemiddelde ging met ruim 0,1% per maand omlaag: van 2,9% in maart naar 1,7% in december.
De gemiddelde contractloonstijging over heel 2020 komt uiteindelijk uit op 2,33%, met daarbij de kanttekening dat er nog ruim 150 2020-cao’s zijn verlopen zonder dat overeenstemming is bereikt over een nieuwe cao (circa 700.000 werknemers).
Volledig rapport: Eindevaluatie cao-jaar 2020 (164 downloads)
FNV heeft op 14 september 2020 haar cao-inzet voor 2021 bepaald. Cao-afspraken moeten bijdragen aan sociaal herstel.
De FNV gaat bij de komende cao-onderhandelingen inzetten op meer perspectief op zeker werk, een looneis van 5% daar waar het goed gaat en voor vitale sectoren, een minimumuurloon van 14 euro, en afspraken die bijdragen aan het verbeteren van kwaliteit en herverdeling van werk. Met dit pakket wil de FNV Nederland uit de crisis investeren.
Nota: FNV-Arbeidsvoorwaarden-agenda-2021-Socialer-uit-de-crisis (279 downloads)
De focus in de cao-onderhandelingen van 2019 lag veel te veel op loon. Dat ging ten koste van gesprekken over investeringsvraagstukken als duurzame inzetbaarheid, privé-werkcombinatie en maatregelen om langer doorwerken te bevorderen.
Download hier de eindevaluatie cao-jaar 2019 ‘Loonfocus versmalt cao-agenda‘ (pdf).
AWVN-beleidsadviseur Laurens Harteveld ziet duidelijk drie patronen in de contractloonafspraken in bijna 100 nieuwe cao-akkoorden uit 2019.
De positie van alle werkenden moet in 2019 flink verbeterd worden. De FNV wil dat er meer zekerheid en vaste banen bijkomen, de lonen stevig omhoog gaan en kwaliteit van het vak centraal komt te staan. Werkgevers moeten stoppen met concurrentie op arbeidskosten, hun verantwoordelijkheid nemen en weer investeren in alle werkenden.
De FNV wil dat de balans tussen winst en arbeidskosten hersteld wordt. Werkenden hebben veel te weinig meegedeeld in de economische groei. De looneis bedraagt 5%, en in sectoren waar meer mogelijk is, zal de inzet van de FNV hoger zijn. Verder wil de vakbond dat mensen met lage inkomens er relatief meer bij krijgen. Deze groep is er de afgelopen jaren het minst op vooruit gegaan. Daarom zet de FNV in op een bodembedrag van 100 euro (bruto) per maand. Dit betekent voor de laagstbetaalden al snel een loonstijging van bijna 6,5%.
Deze week in het Cao-journaal:
• weinig nieuwe akkoorden
• vooruitblik op dit najaar en 2018
• hoe verhoudt de contractloonstijging zich tot de looneis van de FNV?
Hendrik Noten, adviseur arbeidsvoorwaarden-informatie, over het laatste nieuws rond cao- en arbeidsvoorwaardenonderhandelingen. Deze keer staat het Cao-journaal volledig in het teken van Prinsjesdag. Verder gaat Hendrik Noten uitgebreid in op de roep om loonsverhoging vanuit politiek en bonden.
